Page 19 - فصل اول-جغرافیای تاریخی/ استان کردستان

‫‪ /19‬استان کردستان‬

‫‪ .13‬سارال‪ ،‬هوباتو و قَره توره‬
‫این سه محل یک بلوک هستند‪ .‬در فاصلة ده تا دوازده فرسنگی شمال سنندج قرار دارند‪ .‬عرض و طول این بلوک تقریباً ده‬
‫فرسنگ است‪ .‬یکی از این سه محل به نام هوباتو ازجمله سردسیرترین نواحی کردستان به حساب میآید و بهدلیل بارش برف‬
‫فراوان و سرمای زیاد حدود چهار ماه از سال راه آنجا بسته است‪ .‬در فصل بهار و تابستان انواع گلها و گیاهان عطری در آنجا‬
‫میرویند و ازجمله دلنشینترین نقاط کردستان هستند‪ .‬ارتفاع این نواحی بلند بوده و زمینهای آن هموار است‪ .‬چشمههای آب‬
‫فراوانی در این سرزمینها دیده میشوند‪ .‬اهالی بلوک تیلکوه از این محل بهعنوان ییلاق خود استفاده میکنند‪ .‬درخت و جنگلی‬
‫در این ناحیه دیده نمیشود‪ .‬اراضی از آب چشمه و قنات مشروب شده و رودخانة قزلاوزن نیز از این بلوک میگذرد‪ .‬ازجمله‬
‫آبادیهای معروف این بلوک‪ ،‬روستای هزارکانیان است که متعلق به مشایخ مردوخی بوده و بزرگانی چون شیخ عبدالله پسر حاج‬

‫شیخ حسن مردوخی در آنجا سکونت داشته است (همان‪.)283 ،‬‬

‫‪ .14‬سروآباد‬
‫سروآباد ازجمله جدیدترین نواحی استان است که در سال ‪ 1361‬به شهر تبدیل شده است‪ .‬سروآباد در ‪ 46‬درجه و ‪22‬‬
‫دقیقه و ‪ 41‬ثانیه طول جغرافیایی و ‪ 35‬درجه و ‪ 19‬دقیقه و ‪ 7‬ثانیه عرض جغرافیایی و ارتفاع ‪ 1150‬متری از سطح دریا قرار‬
‫دارد و در فاصلة ‪ 92‬کیلومتری غرب سنندج واقع شده است‪ .‬سروآباد در منطقهای کوهستانی و صعبالعبور واقع شده و شهر‬
‫را از اطراف کوههایی فراگرفتهاند‪ .‬مهمترین این کوهها عبارتاند از کوه کوسالان و کوه کُرَه میانه با ‪ 2900‬متر ارتفاع‪ ،‬کوه‬
‫َب َنن‪ ،‬کوه مارانی‪ ،‬کوه َکرَه مریم‪ ،‬هَه وارَه َبرزَه‪ ،‬قلاخانی‪ ،‬زُروَه‪ ،‬کَماجار‪ ،‬هه زارانی و کوه شاهو که مهمترین و مرتفعترین‬

‫آنها با ‪ 3390‬متر ارتفاع است‪.‬‬
‫مهمترین رودخانة سروآباد‪ ،‬رودی به همین نام است که از سرشاخههای رود سیروان به شمار میرود‪ .‬این رود از کوههای‬
‫اطراف مریوان و سروآباد سرچشمه میگیرد‪ .‬بهدلیل میزان بارندگی زیاد در سروآباد و همچنین برفگیر بودن ارتفاعات تا اواسط‬
‫تابستان برف در این مناطق میماند و بنابراین چشمههای فراوانی دارد که بسیار پرآب هستند‪ .‬تعدادی از مهمترین این چشمهها‬
‫شامل بل‪ ،‬دره ویان‪ ،‬سردره‪ ،‬دلیر‪ ،‬کانی با‪ ،‬کانی حمه جان‪ ،‬پلور و دالانی هستند‪ .‬بارندگی مناسب باعث به وجود آمدن پوششهای‬
‫جنگلی شده که قسمت بیشتر ارتفاعات این منطقه را نیز پوشانیده است‪ .‬از معروفترین درختان جنگلی سروآباد به بلوط‪ ،‬گلابی‬
‫وحشی‪ ،‬ون‪ ،‬بید‪ ،‬چنار‪ ،‬انار‪ ،‬سنجد و سماق اشاره میشود‪ .‬به نظر میرسد که نام شهر سروآباد برگرفته از نام حاکمان قدیمی منطقه‬
‫باشد‪ .‬سروه و یا به زبان کردی سو َله اسم دختر فرمانروای شهر مریوان بود که بهمرور زمان به سول َاوا شهرت یافته است‪ .‬گفتنی‬
‫است که ساکنان محلی‪ ،‬این منطقه را سروآباد نمینامند و برای نامیدن آن از کلمة سول َاوا استفاده میکنند‪ .‬دربارة تاریخ شهر سروآباد‬
‫اطلاعات و اسناد موثق چندانی در دست نیست‪ .‬اعتقاد بر این است که بهدلیل چشمانداز زیبای کوهستانی منطقه و وجود درههای‬