Page 12 - فصل سوم-بناها، آثار و اشیای باستانی و تاریخی/ استان کردستان
P. 12
/11استان کردستان
بهرة دوم :پلها ،حمامهای قدیمی و آبانبارها
پلها
پلها را شاید بتوان پس از ساخت سرپناه از نخستین نمونههای آثار معماری قلمداد کرد ،بهویژه در مناطقی همچون کردستان
که رودخانهها و درههای فراوان دارد .بنابراین ،برای عبور از این درهها و رودخانهها ،ایجاد پل امری اجتنابناپذیر بوده است.
به همین دلیل ،پلهای متعددی در کردستان ساخته شده که اغلب آنها در اثر طغیان هرسالة رودخانهها از بین رفته است.
بااینحال ،تعداد زیادی از این پلها در نقاط مختلف استان باقی ماندهاند که بهشرح ویژگیهای برخی از آنها پرداخته میشود.
.1پل صلواتآباد
پل صلواتآباد (سلامتآباد) یکی از پلهای قدیمی استان کردستان است .این پل در پانزده کیلومتری جادة بیجار -تکاب
و در روستای صلواتآباد ،بر روی رودخانة قزلاوزن احداث شده است .این پل در مسیر ارتباطی تختسلیمان و آذربایجان
غربی با دیگر شهرهای غرب کشور ازجمله سنندج و بیجار قرار دارد .تاریخ دقیق ساخت پل مشخص نیست؛ اما از شواهد
برمیآید که این پل با عناصر ویژة دوران صفوی و بهویژه سنگهای حجاری طبق الگوهای معماری جدید در دورههای بعد
مرمت شده است.
در ساخت پل صلواتآباد از قوسهای تیزهدار و سکوهای متعدد استفاده شده و اصول پلسازی کامل ًا در آن رعایت
شده است .پل صلواتآباد ُنه چشمه با دهانههای متفاوت دارد .طول این پل 130متر و ارتفاع آن نسبت به موقعیت و
توپوگرافی محل ،بین 8/4تا 12متر متغیر است .در سال 1375بر اثر سیلابهای رودخانه قزلاوزن 75 ،درصد پل دچار
تخریب شد که ادارة کل میراث فرهنگی استان کردستان در سال ،1380آن را مرمت کرد (زارعی1386 ،ب .)121 :یکی از
ویژگیهای بارز این پل ،تعبیة اتاقی در زیر یکی از پایههای شمالی بهمنظور استراحت مسافران و یا نگهبانان است .موقعیت
این پل نشان میدهد که این مسیر ،یکی از مهمترین راههای بازرگانی و تجاری بوده است .وجود قلعه و روستای صلواتآباد
اهمیت آن را مشخص میکند.
پایههای این پل دقیقاً روی صخرهای قرار دارد که ادامه آن از کف رودخانه میگذرد .این شیوه و سبک کار در بیشتر پلها
انجام شده است؛ به همین دلیل روی پایة شمالی و متصل به صخره ،اتاقی با سقف گنبدی ساخته شده که کاروانها به هنگام
احتیاج از آن استفاده کنند .گفتنی است که این پل مدتها محل آمدوشد خودروهای سبک و سنگین نیز بود؛ اما در سه دهة
گذشته پلی جدید در کنار آن احداث شده است (همان.)259 :1392 ،