Page 14 - فصل سوم-بناها، آثار و اشیای باستانی و تاریخی/ استان کردستان
P. 14
/13استان کردستان
سنگی است؛ اما در سایر قسمتهای پل آجر به کار رفته است .آببرهای عظیم این پل در دو طرف بهمنظور مهار
طغیانهای سالیانه بهصورت قوسی و نیمدایرهای کار شده است .پل درنتیجة سیلاب بهاری سال 1369تخریب شد و سازمان
میراث فرهنگی بهطورکلی پل را مرمت و بازسازی کرد .گفتنی است که روستایی به نام ویس مرند ،از موقوفات پل فرهادآباد
است (همان.)260 ،
.5پل گاران مریوان
پل گاران در فاصلة پنج کیلومتری ضلع جنوبشرقی جادة سقز -مریوان و بر روی رودخانة گاران است .پل 34متر طول ،هشت
متر پهنا و سه دهنه دارد .پایههای پل در هر دو جهت موافق و مخالف با جریان آب با موجشکنهایی مثلثیشکلی قرار دارند.
باتوجهبه آثار بهجامانده از پل در زمان حال ،وضعیت حفاظتی پل مناسب به نظر میرسد .ادارة کل میراث فرهنگی ،صنایعدستی و
گردشگری استان کردستان ،در سالهای اخیر مرمتهایی را روی پل انجام داده است .به نظر میرسد پل در گذشته در یک مسیر
کاروانرو قرار داشته است .دربارة تاریخ دقیق احداث پل اطلاعات چندان موثقی در دسترس نیست؛ اما براساس مطالعات معماری
به نظر میرسد که بنای اولیة آن متعلق به دورة ساسانی باشد و در دوران اسلامی بازسازی شده است (محمدیفر و مترجم.)1381 ،
از دیگر پلهای استان میتوان به پلهای روستای پالنگان در شهر کامیاران اشاره کرد که بر روی رودخانه پالنگان و
قشلاق ایجاد شده است و اهالی روستا از آن تردد میکنند.
حمامهای قدیمی
باتوجهبه اهمیت نظافت در میان ایرانیان ،حمام در ایران پیش از اسلام و دورة اسلامی از جایگاه ویژهای برخوردار بوده است.
در شهرهای استان کردستان ،حمامهای مختلفی باقی مانده که نشاندهندة ارزش اینگونه ساختوسازها در بین عموم بوده است.
در کتب تاریخ محلی ،هنگامیکه سخن از انتخاب و ساخت سنندج در سال 1046ه.ق بهدست سلیمانخان اردلان به میان آمد ،در
کنار ساخت قلعه ،مسجد و بازار ،به ساخت حمام نیز اشاره شده است .اگرچه قدمت حمامهای موجود در شهرهای استان بیش از
دورة صفوی نیست؛ اما این به آن معنی نیست که پیش از آن حمام وجود نداشته است .باتوجهبه آسیبپذیری حمامها در مواجهه
با رطوبت ،احتمال میرود مرمت در آنها بهطور مداوم صورت میگرفته است که وجود آثار باقیمانده از این بناها در هریک از
شهرهای استان ،مؤید این مطلب است .بیشتر حمامهای استان کردستان ویژگیهای خاصی ازجمله تزئینات آهکبری دارند و
طرحهای بهکاررفته در این بناها ،به بررسیهای مفصلی نیاز دارد.
.1حمام حاجی صالح
حمام حاجی صالح ازجمله حمامهای قدیمی شهر سقز است .این حمام در جنب بازار شهر سقز واقع شده و همانند سایر
حمامها در ورودی ،سربینه ،گرمخانه ،خلوتی ،خزینه ،تون و ...دارد .سیستم سازهای آن بهصورت طاق و گنبد است و مصالح