Page 123 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام
P. 123
خوانشغزل«نهیله‌مه جی»اثرحبیببخشوده
جهات بسیاری نزدیک به مفهوم «چیز /شیء /امر مجهول »1فرویدی است؛ ب هسان «علت بنیادی
اشتیاق آدمی» که لاکان در ابتدا از آن بهره م یگرفت؛ اما در ادامه تمرکز خود را بر مفهوم «ابژه
کوچک 2»aقرار داد؛ اُبژ‌های مرموز که بیش از آنکه اُبژ‌های واقعی باشد ،هیچ نیست جز احساس
مداوم سوژ‌ه مبنی بر اینکه چیزی از زندگ یاش گم شده ،یا فاقد آن است (هومر.)122 :1392 ،
چیزی که پیوسته وعدة رسیدن مجدد به بهشت گمشدة کودکی و ساحت تصویری مطلق را به
ما م یدهد .ابژة کوچک ( )aخلأیی است که تمنا و میل انسان به گرد آن پرسه م یزند؛ علتی که
تمنای ما را با وعدة تمامیت به تکاپو و‌اداشته و هی چگاه قاب ل دسترس نیست؛ چر‌اکه خود نمایانگر
فقدان و ردپایی از ساحت واقع است؛ خلأیی در زبان ب هجهت تداوم چرخة امیال و دلال تگری.
.3بحث
شاعران و نویسندگان ب هواسطة آفرین شهای ادبی خود ،پیشتر از روانکاوان نسبت به لای ههای
پنهان وجود معرفت حاصل کرد‌هاند ،هرچند گفتار روانکاوی بر این معرف ت روشنایی بخشیده
و ابزارها و رو شهای لازم جهت کاویدن این لای ههای پنهان را در اختیار ما گذاشته است .شعر
را م یتوان هدی های از سوی ضمیر ناهشیار دانست و روانکاوی نیز رویکردی جهت روشنی
بخشیدن به ناهشیار است .همین مسئله م یتواند نزدیکی این دو امر را ب هخوبی نشان دهد .از سوی
دیگر ،شعر ُکردی در ایلام فرا ز ونشی بهای بسیاری به خود دیده و م یتوان آن را بازماندة سنت
گرا نسنگ و کهن شعر گورانی دانست که زبان ادبی ُکردستانات تا چند قرن گذشته بود‌ه است.
ادبیات معاصر ُکردی در ایلام ،از اواسط دهة شصت شمسی دست به رویشی دوباره زد و از اوایل
دهة هفتاد به شکل گسترد‌های بر رشد خود افزود و امروزه نیز به درختی بارور در جغرافیای زبان
و ادب ُکردی تبدیل شده‌است .حبی بالله بخشوده یکی از شاعران ایلامی است که با بهر‌هگیری
از تجربة شعر فارسی ،به ادب ُکردی ورود کرده و دست به خلق آثار بسیاری در این حوزه زده
است؛ هرچند ،گاه این تأثیرپذیری از ادب فارسی ،منجر به بالارفتن بسامد برخی کلمات یا تعابیر
ادب کلاسیک فارسی در اشعار ُکردی او شده‌است .در شعر بخشوده ،علاوه بر فخامت زبانی،
نوعی حس نوستالژیک به کودکی و فضایی بازیگوشانه نیز دیده م یشود؛ امری که شاید یکی
1. Das ding
.2حرف کوچک aاشاره به autreفرانسوی به‌معنای «دیگری» دارد که در ترجمة آثار لاکان دس تنخورده
باقی می‌ماند.
121
