Page 207 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام
P. 207
گویش کردی در استانایلام
را جزئی از لرستان و گویش مردم را لری ذكر كرده‌اند؛ همچنین به واسطه آن ،تمامی آثار
باستانی كه در ایلام یافت‌شده ،در گنجینه‌های ایران و جهان به‌نام لرستان ثبت شده است .این
نكته كه ایلام واقع ًا چیزی سوای لرستان است و هویت فرهنگی دیگری دارد ،بر اثر تكرار
این مغلطه؛ به فراموشی سپرده شده و حتی در تحقیقات جدی خاورشناسان نیز محلی نیافته
است .گرچه ب هنظر می‌رسد محققان جوان‌تر بر اثر ارتباط مستقیم و مطالعه بی‌واسطه زبان و
فرهنگ ایلام به دریافت‌های تازه‌ای رسیده‌اند چنان‌كه گاه در مكتوبات و اظهارات آنان دیده
و شنیده م یشود که آنچه تحت عنوان «زبان كردی» از آن نام برده می‌شود ،در‌واقع گویش‌های
مختلفی است كه گاه اختلاف آ نها بدان حد است كه سخن همدیگر را د رنمی‌یابند؛ اما اگر
در ساختار و ریشه مورد ارزیابی قرار‌‌گیرند ،مشخص می‌شود كه همگی دارای اساسی واحد
هستند .شاید علت این همه اختلاف ،پراكندگی كردها و دوری‌شان از هم و ه مجواری‌شان
با ملل دیگر بوده است .گستردگ ی و گوناگونی گویش‌های كردی بسیار بیشتر از آن است كه
بتوان گویشی را از آن‌ها به‌عنوان معیار برگزید؛ چراکه هر یك از این گوی شها ،گویشوران
بسیار ،و قابلیت‌های لازم زبانی و ادبی را داراست (تفرجی یگان ه .)49 :1385 ،سطور مذکور
گواهی بر اهمیت و ضرورت پژوهش بیشتر درباره زبان ُکردی ایلامی و تلاش برای حفظ و
ارتقاء این گویش می‌باشد.
پرسش و فرضیة پژوهش :پرسش‌های اساسی این تحقیق عبارت‌اند از چگونگی-1 :
جایگاه زبان ُکردی در ایلام چگونه است؟؛ -2ارتباط زبان ُکردی ایلامی نسبت به زبان لری
و لکی در ایلام چگونه است؟
روش پژوهش :نظر به آنكه این تحقیق با هدف بررسی جایگاه زبان كردی ایلامی تهیه
شده است ،از بحث در باب كردهای مناطق دیگر خودداری شده است و به كنكاش درباره
كردهای ایلام و گویش‌های كردی ایلامی پرداخته می‌شود .این تحقیق مبتنی بر داد‌ههای
کتابخانه‌ای بوده و به روش توصیفی -تحلیلی انجام پذیرفته است.
پیشینه تحقیق :د رخصوص گویش ُکردی ایلامی تا امروز تحقیقات معدودی انجام گرفته
است .کتا بهای «کردی ایلامی :بررسی گویش بدره» اثر غلامحسین کریم یدوستان و کتاب
«زبا نشناسی گون ههای کردی ایلامی» الهام ثباتی و عالی ه ُکرد زعفرانلو از این جمل هاند .علاوه
بر منابع مذکور همچنین مقالات و پایا ننام ههای دانشگاهی زیر بخشی از این تحقیقا تاند ،که
عبارتنداز« :مقایسه نظام آوایی گویش کردی کرمانجی خراسانی و کردی ایلامی» (امامی و سبزه،
205
