Page 21 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام

‫اختلافایران و عثمانی بر سر اراضی صیفی و ملخطاوی در دورۀ قاجار‬

‫تصرف آن‌ها بوده‪ ،‬قلعه و زراعت و آبادی داشته‌اند و این معنی مشهود وکلای دول اربعه نیز‬
‫گردیده است» (استادوخ‪ :‬اسناد مکمل‪ ،‬کارتن ‪ ،61‬سند شمارة ‪116‬ـ‪.)118‬‬

‫رودهای کنجان‌چم و گاوی در اراضی صیفی و ملخطاوی جاری‌اند‪ .‬این دو رود از کوه‌های‬
‫پشتکوه سرچشمه م ‌یگیرند و پس از سیراب کردن این اراضی‪ ،‬به آباد ‌یهای زرباطیه و بدره‬
‫و جصان در خاک عثمانی جاری می‌شدند‪ .‬رود کنجا ‌نچم‪ ،‬پس از عبور از تنگة موسوم به‬
‫کنجان‌چم‪ ،‬از مقابل کوه معدن نمک تا بند مزیبله مرزهای دو کشور را تشکیل می‌دهد و در‬
‫این مسافت‪ ،‬ح ّدفاصل اراضی صیفی و ملخطاوی از اراضی زرباطیه را طی م ‌یکند؛ در ادامه‬
‫پس از گذر از بند مزیبله و بدره‪ ،‬از سه‌کیلومتری شرق جصان م ‌یگذرد و در شش کیلومتری‬
‫جصان‪ ،‬هور جصان را تشکیل م ‌یدهد‪ .‬رود گاوی نیز از کوه‌های پشتکوه سرچشمه می‌گیرد‬
‫و از سمت شما ‌ل‌شرق به اراضی صیفی و ملخطاوی وارد م ‌یشود و به سمت جنوب‌غرب‬
‫اراضی مزبور جاری م ‌یشود و از سمت یسار رود کنجان‌چم‪ ،‬در محلی موسوم به بدوله م ‌یریزد‬

‫(مرندی یکانلو‪.)102 :1395 ،‬‬

‫تصویر ‪ .1‬نقشة اراضی صیفی و ملخطاوی (گوگ ‌لمپ ‪)2020‬‬

‫‪ .4‬اهمیت اراضی صیفی و ملخطاوی‬
‫مناطق صیفی و ملخطاوی‪ ،‬به‌لحاظ اقتصادی و راه‌های ارتباطی و موقعیت راهبردی‪ ،‬برای‬
‫دولت ایران بسیار مهم بودند‪ .‬ازنظر اقتصادی‪ ،‬بعد از شهر باغسایی‪ ،‬این اراضی مهم‌ترین‬
‫زمین‌های کشاورزی منطقة پشتکوه بودند که‪ ،‬به‌واسطة تناسب شیب رود‌های کنجان‌چم و‬

‫‪19‬‬