Page 20 - فصل سوم-بناها، آثار و اشیای باستانی و تاریخی/ استان کردستان
P. 20
/19استان کردستان
کشف شد که سبک آنها با آثار گرهچینی نمونههای دورة صفوی مقایسه میشود .بخش شرقی عمارت ،معاصر با تالار اصلی
است؛ ولی تاریخ احداث بخش غربی عمارت به سالهای اوایل حکومت پهلوی بازمیگردد .پوشش سقف فضاهای ضلع شرقی
تالار در طبقة همکف بهروش تیرپوش و فضاهای فوقانی بهصورت طاق تویزه است .ضلع غربی حیاط اصلی که احتمال ًا در
زمان تملک بنا بهدستور میرزا رضای وزیر یا میرزا علینقی آصف به مجموعه الحاق شده است با سایر قسمتهای بنا تفاوت
دارد .این فضا ایوانی سرتاسری با ستونهای آجر چهارضلعی دارد .در پشت این ایوان سرتاسری ،یک تالار ارسی با طرح
اسلیمی وجود دارد که بر روی یکی از لنگههای آن تاریخ 1323ه.ق نوشته شده است .سردر ورودی بنا با نمای آجر بهشکل
نیمهشتی و متأثر از سبک باروک ایرانی است .همچنین در بخش غربی ارسیهای زیبایی تعبیه شده است (همان:1392 ،
.)318-322
.3عمارت مشیردیوان
عمارت مشیردیوان نیز ازجمله بناهای محلة قدیمی َسرتَپولَه در سنندج است .این عمارت در ضلع شرقی خیابان شهدای
سنندج قرار دارد .این ساختمان به نام بانی آن یعنی میرزا یوسف مشیردیوان از رجال سرشناس و از وزرای ایالت کردستان
در زمان قاجار شناخته شده است .این عمارت یکی از آثار مسکونی اعیانی دورة قاجار در سنندج است و پنج حیاط و
فضاهای مختلف با کاربریهای متفاوت دارد که البته در دهههای اخیر ،تغییرات و تخریبهایی در آن صورت گرفته است.
باتوجهبه معماری یکدست بنا احتمال ًا ساخت عمارت در یک زمان صورت پذیرفته است .حیاط اصلی آن مستطیلشکل
بوده که در چهار ضلع آن فضاهای مختلفی ساخته شده است .پلان حیاط بهصورت یک ایوان بر روی ایوان کلاهفرنگی
تعبیه شده است .بر روی ستونهای ایوان چوبی طرح طنابی گچکاری شده است .از میان حیاطهای پنجگانه ،زیباترین حیاط
این عمارت حیاط اندرونی آن با پلان هشت و نیمهشت است .تزئینات متنوع این عمارت شامل ارسی ،حجاری سنگی،
مقرنس ،گچبری ،کاشیکاری ،قاببندی و آهکبری با طرحهای عمدت ًا اسلیمی و بهندرت گرهچینی است .آب مورد استفادة
این عمارت بهوسیلة قنات مشیردیوان با تنبوشههای سفالی از ارتفاعات غربی شهر سنندج و روستای َسرنوی تأمین میشده
است که هماکنون این قنات در اختیار استانداری کردستان قرار دارد (همان.)316-314 ،
.4عمارت ملالطفالله شیخالاسلام
عمارت در بافت قدیم شهر سنندج در جوار قلعة حکومتی (سنَهدژ) و در خیابان امام خمینی و کوچة حبیبی قرار دارد.
عمارت را ملالطفالله شیخالاسلام ،حاکم شرع سنندج و قاضیالقضات منطقة کردستان مقارن با حکومت ناصرالدین شاه
قاجار ساخته است .بنا ،سه قسمت یا سه حیاط اصلی به نامهای حیاط بیرونی (تالار تشریفات) ،حیاط اندرونی و حیاط
بیرونی یا سوم دارد .پس از فوت شیخالاسلام ،این عمارت سهبخشی به سه برادر به نامهای سالارسعید ،سالارفاتح و
سالارمفخم واگذار شد .سالارسعید ،وارث حیاط اصلی و نمایندة مجلس دورة رضاشاه بود .عمارت سالارسعید تا سال 1351
