Page 23 - فصل سوم-بناها، آثار و اشیای باستانی و تاریخی/ استان کردستان
P. 23
بناها ،آثار و اشیای باستانی و تاریخی22 /
و به احتمال زیاد گچبریهای آن از بین رفته است .هرچند زمان ساخت بنا بهطور دقیق مشخص نیست؛ مدارک و شواهد
نشانگر آن است که بنای یادشده در اواخر دورة قاجار ساخته شده است (همان.)139 ،
.8خانة رحیمزاده
این خانه در محلة سَرتَپولَه سنندج ،در ضلع جنوبی بازار و گذر قدیمی محله سرتپوله واقع شده است .بهعبارتدیگر ،عمارت
در جوار امامزاده هاجره خاتون از بقاع متبرکة سنندج قرار دارد و یکی از بناهای شاخص در بافت قدیمی محلة َسر َتپو َله است.
این بنا شامل حیاط چهارگوش بزرگ و یک آبنمای مستطیلشکل است که متأثر از سبک خانههای یک ایوانی اعیانی است.
ایوان ستوندار چوبی آن مانند خانة آصف ،اما در مقیاسی کوچکتر است که بهسمت شرق قرار دارد و با عمارتهای مجیدخان
کمانگر و جواهری در محلة قلعه چهارلان مقایسه میشود.
این بنا فضای وسیعی در ضلع غربی دارد و ارسیهایی در این قسمت دیده میشوند .بخش شاهنشین آن دوطبقه است و
همین مسئله موجب شده که دو فضای جنبی شکمدریده 1با بخاری دیواری داشته باشد که در هریک از آنها ارسیهایی قرار
گرفته است .این ساختمان چند ویژگی مهم دارد .نخست اینکه دو بادگیر در دو سوی شاهنشین دارد که در چند دهة گذشته
مسدود شدهاند .ویژگی دوم آن ،استفاده از قاب گرهچینی با طرح فرشهای سنندجی و ترکیب گرهچینی شانزده ،هجده و دوازده
است که در مرکز آن آینهای زیبا نصب شده است .رنگآمیزی معرق چوبی این بنا متنوع است و از رنگهای طبیعی در آن
استفاده شده است.
بنا متعلق به رحیمزاده ،تاجرباشی معروف بوده است که درحالحاضر از فرزندان او دکتر رحیمزاده ،متخصص جراحی
عمومی باقی مانده است .این بنا بعدها به تملک سید جمیل حسینی درآمد .این ساختمان در حال حاضر مسکونی است و
در گذشته نیز همین کاربری را داشته است .در مقطعی از زمان که سنندج برای نخستینبار بهعنوان فرمانداری کل انتخاب
شد ،این بنا محل نخستین فرمانداری سنندج بود .تاکنون ،مدارک تاریخی که بهطور دقیق تاریخ ساخت بنا را مشخص کند به
دست نیامده است؛ اما باتوجهبه نوع معماری آن که به سبک و شیوة بسیاری از بناهای شهر سنندج با حیاط مرکزی است،
در زمرة بناهای سبک معماری اصفهانی قرار گرفته و ساخت آن به اواخر دورة قاجار برمیگردد (همان.)165 ،
.9عمارت صارم نظام (غیاثی)
این عمارت در جنب عمارت وکیلالملک در ضلع شمالی خیابان کشاورز و در محله قطارچیان واقع است .این عمارت از
خانههای بزرگ شهر سنندج محسوب میشود که بخشهای مختلفی دارد و در طی چند دوره ساخته شده است .مهمترین بخش
این ساختمان ،سردر ورودی آن است که بهصورت دو اشکوبه ساخته شده است .ازنظر معماری نیز ویژگیهای منحصربهفردی
. 1اتاق شککمدریده ،اتاقی تابسکتانی اسکت و معمول ًا با بازشکدن ارسکی یا چند در و پنجرة ارتباطی با حیاط و عناصکر آن مثل حوض وباغچه ایجاد میشکده
است .شاید این رابطة بصری با اتاق و حوض ،علت نامگذاری برای خانههای حوضخانهای باشد.
