Page 33 - فصل اول-جغرافیای طبیعی/ استان کردستان
P. 33
/ 33استان کردستان
شیلهای آهکی :در شرق سنندج ،شیلهای آهکی دارای لایههای آهک و ولکانیک با راستای شمالی -جنوبی است
که شیب آن نیز بهسمت شرق است .لایههای آهکی ،فسیل گلوبوروتالیا و شیلها رادیولر و چرت دارند.
رسوبات بالا در 25کیلومتری جنوب سنندج (در طرف شرق جادة سنندج -کامیاران) تشکیل رشتهکوه سنگاب را
میدهند .در حوالی دهکدة بزلانه (طرف غرب جادة سنندج -کامیاران) شیلهای آهکی به ضخامت زیاد و با بلورهای
مکعبشکل پیریت هستند.
افیولیت (آمیزههای رنگی) :این نهشتهها در جنوب و جنوبغربی استان برونزد دارند و بهصورت نواری با راستای
شمالغرب -جنوبشرق در شمال خط اصلی راندگی (تراست) زاگرس قرار گرفتهاند .این رسوبات از شیلهای
آهکی ،شیستهای فیلیتی ،ولکانیک و سنگهای نفوذی باریک تشکیل شده که ضخامت آنها حدود هفتصد متر
برآورد میشود.
در غرب شهرستان کامیاران و در شمال دهکدة کاشتر ،حدود بیست تا سی متر آهک رسی با رنگ خاکستری روشن و
قرمز با فسیل گلوبوروتالیا بر روی شیلهای ولکانیک بهطور همساز قرار گرفته است.
ائوسن :رسوبات ائوسن در سه قسمت شمال ،شمالشرق و جنوب سنندج نمایان هستند و از دو بخش کنگلومرا به
ضخامت 0تا 330متر و ولکانیک به ضخامت 140تا 200متر تشکیل شده است.
در شمالشرقی چهارگوشه و در پیرامون دهکدة شریفآباد ،بخش پایینی رسوبات ائوسن از حدود صد متر کنگلومرا و
ماسهسنگهای رسی مارنی تشکیل شده که در درون ماسهسنگها و چینههای نازک آهک با فسیل نومولیتدار قرار دارند.
در شمالشرقی استان کردستان (حدود 25کیلومتری شرق شهر بیجار) چینههای ائوسن با ضخامت تقریبی 470متر نمایان
است.
الیگومیوسن :رسوبات الیگومیوسن استان کردستان در سه ناحیة جنوبغربی ،جنوب و شمالشرقی نمایان است.
ضخامت این رسوبات 150تا 1700متر است و از سه بخش اصلی کنگلومرا ،آهک و مارن تشکیل شده است.
الیگومیوسن در جنوبغربی :آهکهای الیگومیوسن در جنوبغربی استان بهصورت نواری به ازای بیش از بیست کیلومتر
در دو سمت دهکدة تاریخی پلنگان نمایان هستند .این رسوبات با یک کنگلومرای پنج تا بیست متری بهظاهر همساز بر
روی آهکهای ژوراسیک قرار گرفته و تا حوالی شهر کامیاران ادامه دارند .مرز بالای رسوبات ،غیرعادی و رورانده
است و درواقع سنگهای پالئوسن ائوسن (آمیزههای رنگی و افیولیتها) بر روی این رسوبات رانده شدهاند.
الیگومیوسن در جنوب :در جنوب استان دو برونزد جدا از هم بهترتیب در شرق و غرب جادة سنندج -کامیاران
وجود دارد .در سمت شرق جاده و در جنوب دهکدة مارنج ،کنگلومرا گسترش بیشتری پیدا کرده و با ناهمسازی
مشخصی روی آهکهای کرتاسه ،توف و ولکانیکهای ائوسن را میپوشاند .در سمت غرب جادة سنندج -کامیاران
رسوبات نظم مشخصی ندارند و از یک سری کنگلومرا ،ماسهسنگ و شیل تیرهرنگ که بهطور نامنظم تکرار شده با
لایههای آهکی تشکیل شدهاند.
رسوبات الیگومیوسن در غالب سازند قم در بخش جنوبی استان و در ارتفاعات کوه شاهو در مجاورت شهر کامیاران
برونزد دارند و بیشتر از آهکهای مارنی و شیلی تشکیل شدهاند.
